Autor: Andrzej Pilipiuk,
Grafika: Andrzej Łaski,
Cykl: Jakub Wędrowycz
Wydawnictwo: Fabryka Słów,
Redakcja: Rafał Dębski,
Typ publikacji: papier,
Premiera: 17 lipca 2019
Wydanie: 1
Liczba stron: 416
Format: 12,5x19,5 cm
Oprawa: broszurowa,
ISBN: 978-83-7964-441-4
Cena: 39,90 zł
Więcej informacji: Andrzej Pilipiuk „Karpie bijem”
Co tam słychać w Wojsławicach?
W połowie lat 80. ubiegłego wieku święciła w Polsce tryumfy brazylijska telenowela „Niewolnica Isaura”. Wszyscy (no prawie wszyscy) rodacy serial oglądali i wszyscy jak jeden mąż narzekali, jakie to głupie. Co ciekawe, najzatwardzialsi krytycy pamiętali treść każdego odcinaka i z zapałem szafowali argumentami „bo jak w siedemnastej minucie czternastego odcinka…”. Jednym słowem, ludziom się podobało, oglądali (i to z uwagą), tylko wstydzili się przyznać.
Podobnie jest z przygodami Jakuba Wędrowycza. Ludziska narzekają, że płytkie, że dowcip mocno ludyczny, że język prostacki, że to, że owo. Narzekają i czytają, o czym świadczą dobitnie i statystyki wypożyczeń w bibliotekach, i wyniki sprzedaży, i fakt, że właśnie ukazał się dziesiąty tom przygód egzorcysty z Wojsławic. Gdyby nikt nie czytał i nie kupował, cykl dawno by już skonał, a jednak trwa i ma się dobrze. Tak więc wiemy, że ludzie o Jakubie czytają. Trochę się wstydzą, ale czytają.
Jeszcze większy dylemat mają recenzenci, którym przypadło w udziale oceniać kolejne tomy. Głupio jakoś tak chwalić twórczość Wielkiego Grafomana, no nie? Dla mnie sprawa jest prosta. Tak jak sportowców ocenia się w różnych kategoriach, tak i książki należy oceniać w odpowiednim kontekście. Najnowszy zbiór opowiadań Andrzeja Pilipiuka „Karpie bijem” nie wygra raczej w konkursie „Perły polszczyzny”, nie załapie się też na tytuł filozoficznej powieści roku, ale całkiem nieźle wypada, gdy ocenimy tę książką jako to czym naprawdę jest: jako lekką, bezrefleksyjną lekturę, taką, co pozwala na kilka chwil relaksu i bawi, choć niekoniecznie uczy.
Cykl wędrowyczowski liczy sobie osiemnaście lat. Można powiedzieć, że jest pełnoletni. To szmat czasu. Miał swoje wzloty i upadki. Jak wyszło tym razem? „Karpie bijem” to powrót do źródeł. Jest to zbiór krótkich opowiadań, z których lwią część można na dobrą sprawę potraktować jak rozbudowane dowcipy. W mojej opinii w tej właśnie postaci koncept Wędrowycza sprawdza się najlepiej. Pomysł nie jest na tyle nośny, by mógł udźwignąć powieść, bo nie o fabułę wszak tu chodzi, ale o lekką opowiastkę. O prostą historię, która czasem zaskoczy, czasem rozbawi, a czasem nawet wywoła szczery śmiech. Porzucając formę powieści na rzecz opowiadań, autor podążył w dobrym kierunku. Opowieści o wojsławickim egzorcyście w znacznym stopniu odzyskały dawany urok, Wielki Grafoman pokazał, że nadal jest tym pisarzem, którego twórczość pokochaliśmy przed laty, a my, czytelnicy, dostaliśmy fajną książką.
Tom dziesiąty, jak to tom dziesiąty, nie ma świeżości tomu pierwszego i mieć jej nie może. To rzecz dość oczywista, bo i pomysł znamy już od dawna, i styl autora, i bohaterów. Jest więc „Karpie bijem” dziełem nieco wtórnym. Z drugiej strony… czyż nie jest tak, że najbardziej lubimy rzeczy znane? Jakub z „Karpie bijem” jest tym samym starym, dobrze nam znanym Jakubem: alkoholikiem, bimbrownikiem i degeneratem, toczącym nieustającą wojnę ze znienawidzonymi Bardakami. Postać to przerysowana, balansująca dość często na granicy dobrego smaku, a momentami nawet tę granicę przekraczająca. Odniosłam jednak wrażenie, że z wiekiem Jakub jakby nieco złagodniał. A może to ja złagodniałam i oceniam go z większą wyrozumiałością?
W skład zbioru wchodzi siedemnaście opowiadań. Są to teksty mocno nierówne. Niektóre opowiadania czyta się bardzo dobrze, od innych nieco wieje nudą. Trafiają się perełki ze świeżym dowcipem i koncepty wyeksploatowane do bólu. Do tego zbiór sprawia wrażenie lekko chaotycznego. To nie jest przemyślany, logicznie skomponowany tom, ale zbieranina dość przypadkowych tekstów. Z tego właśnie powodu podczas lektury co i rusz przychodziła mi na myśl popularna ongiś seria „Sto kawałów o…”. Książka „Karpie bijem” mogłaby nosić podtytuł „Siedemnaście dowcipów o Jakubie Wędrowyczu”. I chyba czytać ten zbiór należy podobnie jak owe książeczki z dowcipami, czyli po kawałku. Jedno, dwa opowiadania na dzień wprawią cię, czytelniku, w dobry nastrój. Większa liczba przeczytanych ciurkiem może jednak znużyć.
Agnieszka Chodkowska-Gyurics
Pobierz tekst:
Krajobraz po bitwie
„Pax Romana” to kolejna książka popularnego autora Adriana Goldsworthy’ego. Pozycji poświęconych starożytnemu Rzymowi…
[RECENZJA] „Świat miniony” Tom Sweterlitsch
Co ważne, oba wątki – fantastyczny i kryminalny – uzupełniają się wzajemnie.…
Eugeniusz Dębski „Oprawca Boży”
Jak żałosny byłby Bóg, który pozwoliłby bezkranie rzucić sobie wyzwanie? Durkiss jest…
Poznań
18.04.2024 - 21.04.2024
