Nagroda w tym roku urosła w siłę, zwiększyła zasięg oddziaływania i zyskała większy prestiż. Cieszy to mnie i wszystkich zwolenników tego przedsięwzięcia, bo dobra proza fantastyczna jest dzięki temu i wyraźniej dostrzegalna, i bardziej doceniana.
Nagroda J. Żuławskiego została ustanowiona w 2008 roku jako efekt społecznego zapotrzebowania całego środowiska, związanego z literaturą fantastyczną, a moja rola polegała tylko na daniu impulsu wyzwalającego. Wtedy, z braku chętnych, podjąłem się wykonania wstępnych prac organizacyjnych. Jak zwykle, tymczasowe rozwiązanie okazało się na tyle trwałe, że przetrwało do 8. kadencji. I jest wciąż stabilne.
Informacje o Nagrodzie, jak Regulamin, opis poszczególnych etapów konkursu i ich wyniki, a także sylwetki laureatów oraz literaturoznawcze szkice o nagrodzonych utworach, i wiele innych, znaleźć można na jej oficjalnej stronie http://www.nagroda-zulawskiego.pl/.
Postaram się teraz w mniej więcej chronologicznym porządku przedstawić poszczególne etapy tegorocznego konkursu. Na początku roku ukonstytuowało się Jury, złożone z 11 utytułowanych literaturoznawców, zajmujących się w swojej pracy naukowej polską literaturą fantastyczną. Przewodniczącym Jury został po raz kolejny wybrany prof. Antoni Smuszkiewicz z UAM w Poznaniu. Następnie wystosowałem zaproszenia do kilkudziesięciu Elektorów, opiniotwórczych odbiorców literatury fantastycznej, których rolą jest wyłonienie utworów nominowanych. Głosowało 52 Elektorów, którzy nominowali następujące powieści:
„Biała reduta t.1” – Tomasz Kołodziejczak
„Pokój światów” – Paweł Majka
„Ad Infinitum” – Michał Protasiuk
„Polaroidy z zagłady” – Paweł Paliński
„Forta” – Michał Cholewa
„Niewidzialna korona” – Elżbieta Cherezińska
Potem do pracy przystąpiło Jury. Jurorzy mają przywilej ustanawiania własnych nominacji, lecz w tym roku nie skorzystali z tej możliwości. W wyniku głosowania Jury, które zakończyło się 1 września, uhonorowani zostali następujący autorzy:
Główna Nagroda – Paweł Majka za powieść „Pokój światów”
Złote Wyróżnienie – Paweł Paliński za powieść „Polaroidy z zagłady”
Srebrne Wyróżnienie – Michał Cholewa za powieść „Forta”
W tym roku Nagroda zyskała wymiar finansowy. Pani Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Małgorzata Omilanowska, ufundowała nagrody pieniężne dla laureatów w łącznej wysokości 18 tysięcy złotych (odpowiednio 10, 5 i 3 tysiące). Ufundowanie nagród przez Ministerstwo ma wymiar symboliczny i świadczy o docenieniu zarówno dobrej literatury pisanej w konwencji fantastyki, jak i wysiłku organizatorów Nagrody.
Galowe wręczenie statuetek odbyło się 19 września 2015 r. na UMK w Toruniu, na zakończenie konferencji naukowej, na którą zostali zaproszeni wszyscy Jurorzy Nagrody, i niemal wszyscy przybyli. Było to pierwsze spotkanie Jury, bo dotychczas wszystkie obrady kapituły odbywały się przez sieć. Uroczystość miała miejsce podczas konwentu Copernicon i stanowiła imprezę stowarzyszoną.
Nazajutrz, w ramach Coperniconu, odbyło się „Śniadanie mistrzów”, czyli spotkanie z laureatami, którzy opowiedzieli o swoich dziełach i planach.
W tym miejscu chciałbym serdecznie podziękować dr. hab. Maciejowi Wróblewskiemu z UMK w Toruniu za życzliwe wsparcie Nagrody, zorganizowanie wspomnianej konferencji (http://nagroda-zulawskiego-sesja-2015.blogspot.com/) i zamykającej ją Gali. Dziękuję także organizatorom Coperniconu za wspieranie i współorganizowanie Nagrody. Podziękowania należą się także dr. Łukaszowi Książykowi z Wydziału Polonistyki UW, który udostępnił salę na ogłoszenie nominacji i zgodził się wygłosić wykład o Jerzym Żuławskim (relacja: http://andrzej-zimniak.blogspot.com/2015/04/nagroda-literacka-im-jerzego-zuawskiego.html ).
Na koniec warto dodać, że w tym roku laureatami zostali stosunkowo młodzi autorzy, o dorobku który nie jest jeszcze wielki, ale perspektywicznie przyrasta – słowem, autorzy rozwojowi. Tym sposobem spełniony został jeden z postulatów, żeby Nagroda premiowała twórców młodych i przyspieszała kariery obiecujących pisarzy.
Andrzej Zimniak
Pobierz tekst:
Copernicon 2019 – relacja
Dziesiąta edycja Coperniconu już za nami. Uczestnicy konwentu jak zwykle dopisali, w efekcie…
Michał Cholewa „Sabotaż funkcji celu”
Od pierwszego do dwudziestego czwartego grudnia trwał Whamageddon – czyli adwentowa gra…
„Ku gwiazdom. Antologia Polskiej Fantastyki Naukowej 2021”
Zbiór Ku gwiazdom. Antologia polskiej fantastyki naukowej 2021 to zwieńczenie jednego z…